نقش میراث فرهنگی ناملموس در گردشگری کودک: مرور نظام‌مند
کد مقاله : 1319-ITCS
نویسندگان
زهرا معاون *
استادیار بخش گردشگری و هتلداری، دانشگاه شیراز
چکیده مقاله
در جامعه معاصر، گردشگری به‌عنوان تجربه‌ای حیاتی در زندگی افراد اهمیت یافته و کودکان نیز به‌عنوان گروهی فعال از این تجربه بهره‌مند می‌شوند. گردشگری کودک، حوزه‌ای نوظهور و کم‌توجه در پژوهش‌های علمی است که ضمن فراهم‌آوردن سرگرمی، امکان یادگیری مهارت‌ها و تعامل با فرهنگ میزبان را فراهم می‌کند. میراث فرهنگی ناملموس، شامل سنت‌ها، آیین‌ها، موسیقی، بازی‌های بومی و هنرهای نمایشی، ظرفیت بالایی در جذب کودکان و ایجاد تجربه‌های معنادار و چندحسی دارد. پژوهش حاضر با رویکرد مرور نظام‌مند، با بررسی مطالعات داخلی و بین‌المللی، نقش میراث فرهنگی ناملموس در گردشگری کودک را مورد بررسی قرار داد و با جستجوی کلیدواژه‌هایی چون «گردشگری کودک»، «میراث فرهنگی ناملموس» و «گردشگری فرهنگی-میراثی» در پایگاه‌های علمی داخلی و بین‌المللی، مقالات مرتبط شناسایی گردید. پس از کدگذاری، داده‌ها در قالب چهار مضمون اصلی شامل: یادگیری و انتقال فرهنگی، تجربه حسی و تعاملی، هویت‌بخشی و بازآفرینی فرهنگی و توسعه پایدار تحلیل شدند. یافته‌ها نشان می‌دهد که میراث ناملموس ضمن تقویت یادگیری فرهنگی و مهارت‌های اجتماعی، موجب ایجاد تجربه‌های چندحسی و مشارکتی، ارتقای هویت فرهنگی و علاقه‌مندی کودکان به میراث ملی و تقویت سرمایه فرهنگی و توسعه پایدار می‌شود. با این حال، جایگاه کودکان در مطالعات گردشگری محدود است و پژوهش‌های کمی به نقش فعال آن‌ها پرداخته‌اند. این نتایج بر ضرورت طراحی برنامه‌های گردشگری کودک محور با رویکرد مشارکتی، تجربه‌محور و روایت‌محور و بهره‌گیری از ظرفیت‌های میراث ناملموس تأکید دارد، که می‌تواند هم تجربه گردشگری کودک را ارتقا دهد و هم به حفاظت از میراث فرهنگی و توسعه پایدار کمک کند
کلیدواژه ها
گردشگری کودک، میراث فرهنگی ناملموس ، یادگیری تجربی ، تجربه چندحسی ، هویت فرهنگی و گردشگری پایدار.
وضعیت: پذیرفته شده