| مدیریت ایمنی، سلامت و محیط زیست (HSE) جهت توسعه گردشگری پایدار |
| کد مقاله : 1307-ITCS |
| نویسندگان |
|
محمد حسین محمدی اشنانی * گروه علوم و مهندسی محیط زیست، دانشکده کشاورزی و محیط زیست، دانشگاه اراک |
| چکیده مقاله |
| با رشد و توسعه سریع صنعت گردشگری و تأثیرات چندبُعدی آن بر محیط زیست، سلامت و ایمنی، نیاز به چارچوب‌های مدیریت یکپارچه و پایدار، بیش از پیش احساس می‌شود. در حالی‌که مطالعات پیشین اغلب بر یک حوزه و بعد مشخص در گردشگری تمرکز نموده‌اند، این مقاله با رویکردی جامع، به دنبال پر کردن این خلأ، از طریق بررسی هم‌زمان تعاملات متقابل میان این سه مؤلفه کلیدی در بستر توسعه پایدار گردشگری است. پژوهش حاضر با استفاده از روش مرور نظام‌مند ادبیات (SLR) و تحلیل محتوای کیفی، مطالعات منتشرشده بین سال‌های ۲۰۱۰ تا ۲۰۲۵ در پایگاه‌های معتبر علمی را با استفاده از چارچوب PRISMA، مورد بررسی و تحلیل قرار داده است. نتایج این مطالعه نشان می‌دهد که بین فعالیت‌های گردشگری و حوزه های HSE رابطه‌ای پیچیده، دوسویه و گاه حلقه‌وار وجود دارد؛ به‌گونه‌ای که ضعف و قوت در هر یک، موجب تضعیف یا تقویت دیگری و در نهایت کاهش یا افزایش پایداری در صنعت گردشگری می‌شود. مخاطرات ناشی از بلایای طبیعی، تهدیدهای انسانی، ازدحام جمعیت، حمل‌ونقل و تهدیدهای فناورانه، همراه با مشکلات بهداشتی و آسیب‌های محیط‌زیستی، ضرورت استقرار سیستم‌های یکپارچه مدیریت HSE را نمایان می‌سازد. در پایان، این مطالعه با تلفیق رویکردهای سیستمی، ذی‌نفع‌محور، ریسک‌محور و تطبیقی، چارچوبی مفهومی برای مدیریت HSE در گردشگری پایدار ارائه می‌دهد. یافته‌های این مطالعه بر استفاده از فناوری‌های نوین، آموزش مستمر، شراکت‌های بین‌بخشی، سیاست‌گذاری هماهنگ و بومی‌سازی مدل‌های HSE تأکید دارد و اجرای چارچوب مفهومی پیشنهادی، می تواند راهگشای توسعه تاب‌آور، ایمن و مسئولانه گردشگری در کشورهایی نظیر ایران باشد. |
| کلیدواژه ها |
| گردشگری پایدار، ایمنی، بهداشت و سلامت، محیط زیست، مدیریت HSE |
| وضعیت: پذیرفته شده |