استحاله‌ی هنر در مسیر جاده ابریشم (با بررسی آثار هنری ایران و چین)
کد مقاله : 1274-ITCS (R1)
نویسندگان
نجمه دستغیب *
پژوهشگر آزاد
چکیده مقاله
راه ابریشم از دیرباز با ایجاد سهولت در ارتباطات میان تمدن‌ها، داد و ستد آثار هنری را نیز هموار نموده بود؛ آثاری که سودمندی و زیبایی هنری را توأمان داشتند. هنر همواره نه تنها ابزاری برای بیان فرهنگ‌ها، آداب و عقاید بوده بلکه محملی برای حفظ و انتقال آن‌ها به نسل‌های آتی بوده است. حال اینکه این جاده‌ی تاریخی به چه صورت بر هنر تمدن‌های هم‌جوار خود مؤثر بوده، مسئله‌ی این تحقیق است. در این پژوهش که به روش توصیفی-تاریخی انجام شده، گردآوری داده‌ها با استفاده از روش کتابخانه‌ای و مشاهده تصاویر کتاب‌های معتبر، مراجعه به موزه‌های محل نگه‌داری سفال یا سایت‌های اینترنتی آن‌ها صورت گرفته است. در گام بعد با بررسی آثار نگارگری، سفالگری و نساجی ایران و چین به‌عنوان کالاهای تجاری در مسیر ابریشم پرداخته شد. این بررسی جهت مقایسه‌ی نقش، رنگ و شیوه‌های ساخت در نمونه‌های چینی و ایرانی صورت گرفت تا چگونگی تأثیر راه ابریشم بر هنر تمدن‌ها و آشتی فرهنگ‌ها به دست آید. در مقایسه‌ی نمونه‌ها، در کنار ویژگی‌هایی که در هر دو دسته مشاهده می‌شود؛ تفاوت‌هایی نیز آشکار می‌گردد. با بررسی یافته‌ها این نتیجه حاصل شد که با وجود روابط تجاری بین دو تمدن همسایه که تأثیر متقابل هنرهای دو منطقه را سبب شده، هیچ‌کدام تقلید و تکرار دیگری نیستند و وجود خصوصیات منحصر به فرد در آثار هر دو منطقه، تأثیرات متقابل بین دو فرهنگ را نشان می‌دهد؛ این نکته بیانگر استحاله هنر و نه صرفاً تقلید یا غلبه‌ی هنر یک تمدن بر هنر دیگری است.
کلیدواژه ها
جاده ابریشم، هنر ایران، هنر چین، استحاله هنر.
وضعیت: پذیرفته شده