چالش‌های استفاده از اکالیپتوس برای توسعه فضای سبز در مناطق خشک و نیمه‌خشک جهان: نگاهی به عملکرد هفت دهه‌ای در کشورهای مختلف
کد مقاله : 1072-ITCS
نویسندگان
داود کرتولی نژاد *
هیات علمی دانشکده کویرشناسی دانشگاه سمنان
چکیده مقاله
نتیجه میلیون‌ها سال تکامل موجودات زنده در قاره استرالیا و اقیانوسیه باعث به وجود آمدن 500 تا 700 گونه مجزا از گیاهانی با خصوصیات مشابه تحت عنوان اُکالیپتوس (Eucalyptus spp.) شده است. آنها از خانواده مورد (Myrtaceae) هستنند و به عنوان پرکاربردترین جنس درختان در سراسر جهان شناخته شده اند. اکثر گونه‌های اُکالیپتوس درختی، برخی بوته ای و تعداد کمی هم درختچه ای هستند. آنها به دلیل تکامل در زیستگاه‌های طبیعی خود در اقلیم حاره و نیمه حاره، گونه‌هایی همیشه سبز هستند. گونه‌های سریع الرشد این درختان به طور گسترده در مناطق گرمسیری، نیمه گرمسیری و برخی مناطق معتدله کاشته شده و می‌شوند. از دهه ۱۹۵۰، درختزار کاشته شده اُکالیپتوس به سرعت ایجاد شده‌اند؛ به طوری که مساحت تخمینی جنگل‌های کاشته شده اُکالیپتوس در جهان در سال ۱۹۵۵، ۰.۷ میلیون هکتار بوده که در سال ۱۹۷۹ به ۴ میلیون هکتار، در سال ۲۰۰۵ به ۱۶ میلیون هکتار و در سال ۲۰۰۹ به بیش از ۲۰ میلیون هکتار رسیده است. مساحت درختزارهای کاشته شده اُکالیپتوس اکنون به طور چشمگیری در هند، برزیل، چین، آفریقای جنوبی و استرالیا گسترش یافته است. مساحت درختزارهای کاشته شده اُکالیپتوس در هند، برزیل و چین به تنهایی بیش از ۱۰.۳ میلیون هکتار است و بیش از ۵۰٪ از مساحت اُکالیپتوس کاریهای جهان را تشکیل می‌دهد.این مقاله به مزایای کاشت این گونه و چالشهای زیست محیطی و اقلیمی حاصل از آن که طی چندین دهه پژوهش در کشورهای مختلف به دست آمده است پرداخته می شود.
کلیدواژه ها
گونه تند رشد، فضای سبز، درختزار، منابع آب زیرزمینی، عمق نفوذ ریشه، دِبی رودخانه
وضعیت: پذیرفته شده